Chườm đá lạnh đúng cách là một trong những phương pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc giảm đau, giảm sưng và hỗ trợ phục hồi các tổn thương ở khớp gối. Tuy nhiên, nhiều người bệnh lại thực hiện sai cách – chườm quá lâu, dùng trực tiếp đá lên da, hoặc áp dụng không đúng thời điểm – khiến tình trạng đau khớp gối thêm nghiêm trọng. Bài viết dưới đây từ Dr Knee – Chuyên sâu điều trị thoái hóa khớp gối sẽ giúp bạn hiểu rõ đau khớp gối chườm nóng hay lạnh là phù hợp, đau khớp gối có nên chườm đá không, và hướng dẫn chườm lạnh đúng cách, an toàn, hiệu quả ngay tại nhà.
Tác dụng của chườm đá lạnh với khớp gối
Khi khớp gối bị sưng, viêm hoặc đau do chấn thương, nhiệt độ tại vùng tổn thương thường tăng cao. Lúc này, chườm lạnh là biện pháp đơn giản giúp làm co mạch máu, giảm lưu lượng máu đến vùng viêm, từ đó giảm sưng, giảm viêm và hạn chế phản ứng đau.
Tác dụng cụ thể của chườm đá lạnh:
-
Giảm sưng viêm: Nhờ co mạch, lượng dịch viêm tiết ra ít hơn.
-
Giảm đau: Nhiệt độ thấp làm tê tạm thời các đầu dây thần kinh cảm giác.
-
Giảm co cứng cơ: Giúp người bệnh dễ cử động hơn.
-
Ngăn ngừa tổn thương lan rộng: Hạn chế viêm lan sang vùng mô xung quanh.
Phương pháp này đặc biệt hữu ích với các trường hợp đau khớp gối cấp tính, sưng sau chấn thương hoặc vận động quá mức.
>> Xem thêm: Sưng Đầu Gối Nên Làm Gì Giúp Giảm Đau Tại Nhà
Đau khớp gối chườm nóng hay lạnh?
Đây là thắc mắc rất phổ biến ở người bệnh xương khớp. Cả chườm nóng và chườm lạnh đều có tác dụng giảm đau, nhưng mỗi phương pháp lại phù hợp trong những tình huống khác nhau.
| Tình huống | Chườm lạnh | Chườm nóng |
|---|---|---|
| Sau chấn thương cấp (bong gân, sưng, viêm) | Giúp co mạch, giảm sưng, giảm viêm | Không nên – có thể làm sưng nặng hơn |
| Đau mạn tính do thoái hóa khớp gối | Có thể làm cứng khớp nếu dùng lâu | Tăng tuần hoàn, thư giãn cơ, giảm đau mạn |
| Sau vận động mạnh, tập thể dục, leo cầu thang | Giúp làm dịu cơ và khớp | Chỉ nên dùng nếu không sưng viêm |
Đau khớp gối chườm nóng hay lạnh?
-
Đau khớp gối cấp tính, sưng nóng, đỏ: Nên chườm lạnh.
-
Đau khớp gối mạn tính, thoái hóa, cứng khớp buổi sáng: Nên chườm nóng.
-
Một số trường hợp có thể kết hợp cả hai, ví dụ: chườm lạnh trong 1–2 ngày đầu, sau đó chuyển sang chườm nóng để phục hồi cơ và tuần hoàn.
Đau khớp gối có nên chườm đá không?
Câu trả lời là CÓ, nhưng chỉ khi thực hiện đúng cách và đúng chỉ định.
Chườm đá rất hữu ích khi khớp gối bị viêm cấp, sưng to hoặc đau nhói sau hoạt động. Tuy nhiên, không phải ai đau khớp cũng nên dùng.
Nên chườm đá khi:
-
Vừa bị chấn thương, sưng, bong gân.
-
Đau khớp gối sau khi vận động nặng, leo cầu thang, tập luyện.
-
Đau khớp gối do viêm cấp tính hoặc tràn dịch.
Không nên chườm đá khi:
-
Đau khớp gối mạn tính do thoái hóa (không sưng, không nóng).
-
Có rối loạn tuần hoàn, tê bì chi dưới hoặc bệnh mạch máu ngoại biên.
-
Vùng khớp gối bị tổn thương da, loét, viêm da.
Ngoài ra, cần đặc biệt tránh chườm trực tiếp đá lên da, vì có thể gây bỏng lạnh, rát, tê da, thậm chí gây tổn thương mô.
>> Xem thêm: Phương Pháp RICE – Cách Sơ Cứu Chấn Thương Mô Mềm Hiệu Quả
Hướng dẫn chườm đá lạnh đúng cách tại nhà
Để đạt hiệu quả cao và tránh rủi ro, người bệnh nên tuân thủ hướng dẫn chườm lạnh sau:
Chuẩn bị:
-
Túi chườm chuyên dụng hoặc khăn mỏng sạch.
-
Đá viên sạch hoặc túi gel lạnh (có thể dùng túi rau củ đông lạnh bọc khăn).
Cách thực hiện:
-
Bọc đá trong khăn mỏng (không áp trực tiếp lên da).
-
Đặt nhẹ lên vùng khớp gối sưng đau.
-
Thời gian: 15–20 phút/lần, nghỉ ít nhất 1 giờ giữa các lần chườm.
-
Tần suất: 2–3 lần/ngày trong 48 giờ đầu sau đau hoặc chấn thương.
-
Sau khi chườm xong, nghỉ ngơi, kê cao chân giúp giảm sưng nhanh hơn.
Tư thế chườm lạnh hiệu quả:
-
Nằm hoặc ngồi duỗi chân thoải mái.
-
Có thể kê gối nhỏ dưới khớp gối để giảm áp lực.
Lưu ý quan trọng khi chườm lạnh điều trị đau khớp gối
-
Không chườm quá 20 phút/lần, tránh bỏng lạnh.
-
Không chườm khi da còn ẩm hoặc đang bôi thuốc.
-
Nếu thấy tê buốt, đổi màu da hoặc đau tăng, cần dừng ngay.
-
Người bị tiểu đường, rối loạn cảm giác chi dưới nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện.
-
Nếu sưng đau kéo dài trên 3 ngày, nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để được đánh giá tình trạng khớp và điều trị đúng nguyên nhân.
Chườm đá lạnh đúng cách là một biện pháp hỗ trợ hiệu quả trong giảm sưng, giảm đau khớp gối, đặc biệt trong giai đoạn cấp tính hoặc sau chấn thương. Tuy nhiên, nếu áp dụng sai – chườm quá lâu, không đúng thời điểm, hay tự điều trị kéo dài – có thể gây tác dụng ngược và làm tổn thương khớp nặng hơn.
Nếu bạn đang bị đau khớp gối tái phát, sưng, viêm hoặc thoái hóa khớp gối kéo dài, hãy đến Dr Knee – Chuyên sâu điều trị thoái hóa khớp gối để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, hướng dẫn liệu trình chườm – tập – điều trị vật lý trị liệu đúng cách, mang lại hiệu quả bền vững và an toàn.
