Thay khớp khuỷu tay đang là một trong những biện pháp phẫu thuật được lựa chọn nhiều hiện nay. Bởi cơ xương khớp là một bệnh rất phổ biến trong xã hội và khuỷu tay là một trong những khớp cũng dễ gặp các vấn đề như trên. Khi sự hư khuỷu tay tiến triển nặng, quá trình phẫu thuật thay khớp khuỷu tay nhân tạo là phương pháp tốt nhất. Hãy cùng phòng khám Drknee chúng tôi tìm hiểu nhé!
Thay khớp khuỷu tay là gì?
Khớp ở khuỷu tay có thể nói là một trong những khớp có cấu trúc rất phức tạp. Nó có thể được thấy chính là phần nằm giữa của cánh tay và cẳng tay. Cấu tạo của khuỷu tay bao gồm: đầu xương dưới của cánh tay, đầu trên của xương quay và một xương trụ. Khi bị tổn thương một bộ phận nào tại khuỷu tay mà không còn đáp ứng điều trị với tất cả các cách thì phẫu thuật thay khuỷu tay sẽ được thực hiện.
Thay khớp khuỷu tay là quá trình loại bỏ phần khớp khuỷu bị hư và thay bằng một khớp nhân tạo được tạo ra bằng các vật liệu thích hợp, sau đó lắp lại vào khuỷu bằng cách gắn trực tiếp vào xương cánh tay. Từ đó, giúp cho người bệnh phục hồi những tổn thương trước đó, giảm tất cả triệu chứng mà người bệnh đã chịu trước đó giúp cho họ có thể vận động tốt hơn, chất lượng cuộc sống cũng được ổn định hơn rất nhiều.
Chỉ định thay khớp khuỷu nhân tạo
Thực tế, có rất nhiều tình trạng liên quan đến khớp khuỷu tay mà trong cuộc sống chúng ta gặp phải như: người bệnh chấn thương lâu ngày không chữa trị kịp thời, sự cứng khớp hay dính khớp đã xảy ra với tần suất thường xuyên nhiều hơn, hoặc không may gặp tai nạn tổn thương cấp, … tất cả đều có thể là nguyên nhân để phẫu thuật thay khớp, tuy nhiên chi tiết và đánh giá như thế nào, mức độ tổn thương ra sao thì đến cơ sở khám bệnh để được bác sĩ chẩn đoán và ra chỉ định y lệnh hợp lý nhất có thể.
Do đó, một số trường hợp có thể được bác sĩ chỉ định như:
- Khuỷu tay tổn thương nghiêm trọng do chấn thương hoặc do tai nạn cấp
- Khi khuỷu tay mất khả năng vận động do các bệnh mãn tính như dính khớp khủy tay, như viêm khớp dạng thấp làm khớp bị cứng trong thời gian dài trước đó.
- Khi khuỷu tay có các phần bị mất như mất một đoạn xương gây nên hư khớp rất nặng nề.
- Có thể là biến chứng của một số bệnh mãn tính khác như ung thư.
Có các loại thay khớp khuỷu tay nhân tạo nào?
Tùy vào cấu tạo của khớp khuỷu cần thay mà chúng ta có những đặc điểm và lưu ý cách thay khác nhau. Và thay khớp khuỷu tay có 2 loại đó là thay khớp toàn phần và thay khớp bán phần. Tùy thuộc vào loại và tình trạng hư hỏng của khớp mà bác sĩ điều trị sẽ chỉ định thay loại khớp nhân tạo nào cho phù hợp nhất có thể.
Thay khớp khuỷu toàn phần
Cấu tạo của khuỷu tay từ 3 xương, cho dễ hiểu có thể hình dung là xương cánh tay trên, xương cánh tay dưới, xương cẳng tay về phía ngón cái. Các bề mặt của xương nơi chúng gặp nhau sẽ tạo thành khuỷu tay, nó cũng được bao bọc bởi lớn sụn – chất giúp bảo vệ xương và giúp chúng di chuyển dễ dàng hơn. Và trong phẫu thuật thay khớp khuỷu toàn phần đó là toàn bộ khuỷu tay sẽ được thay thế bằng các thành phần nhân tạo, cụ thể những bộ phận hư hỏng như xương cánh và xương cẳng đều được thay thế (được miêu tả như hình bên dưới).
Cấu tạo của nó gồm một bản lề bằng kim loại và nhựa với hai thân kim loại 2 đầu, thân cây nằm gọn bên trong phần rỗng của xương được gọi là ống tủy.
Thay khớp khuỷu bán phần
Có rất nhiều loại thay thế khủy tay khác nhau và thành phần, kích thước chúng cũng khác nhau. Do đó sẽ có những vật liệu dùng để thay thế một phần của khuỷu tay, trong những tình huống cụ thể nhất định, đó gọi là thay khớp khuỷu bán phần.
Kỹ thuật thay khớp khuỷu?
Tất cả loại thay khớp đều có những điều cần chuẩn bị giống nhau.
- Bước đầu tiên không thể thiếu đó là sự thăm khám toàn bộ của bác sĩ điều trị. Qua đây có thể đảm bảo rằng sức khỏe của bạn đủ tốt để có thể hoàn thành quá trình phẫu thuật cũng như hồi phục.
- Những trường hợp người bệnh mắc các bệnh kèm như tim mạch, huyết áp thì vẫn cần một chuyên gia về bệnh đó thăm khám và đánh giá thêm trước khi phẫu thuật.
- Có thể cần phải ngưng một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng, có những thuốc cần phải ngưng trước phẫu thuật một, hai tuần nên cũng cần lưu ý về vấn đề này.
- Người bệnh, bác sĩ gây mê và bác sĩ phẫu thuật của bạn sẽ cùng thảo luận về loại gây mê sẽ được sử dụng. Trong hầu hết các ca phẫu thuật thay thế toàn bộ khuỷu ta, một loại thuốc gây mê đảm bảo bạn ngủ trong toàn bộ cuộc phẫu thuật được sử dụng.
Thay khớp khuỷu toàn phần
Một cuộc phẫu thuật thành công thì bác sĩ phẫu thuật giỏi là điều quan trọng nhất. Đó là khi bác sĩ luôn chi tiết từng bước trong quá trình phẫu thuật của bạn. Các kĩ thuật trong quá trình đó là:
- Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch hoặc cắt thường ở phía sau khớp khuỷu tay.
- Sau khi rạch, những cơ của bạn sẽ được bác sĩ di chuyển sang một bên để tiếp cận với xương.
- Loại bỏ các mô sẹo và các gai xung quanh khớp, sau đó lắp mảnh kim loại vào để thay thế khớp đó.
Ở các phần xương khác cũng thực hiện tương tự. Thay toàn bộ các phần của khớp khuỷu tay đó chính là thay khớp khuỷu toàn phần.
Thay khớp khuỷu bán phần
Có trường hợp khuỷu tay mới thay thế không cần bản lề phía giữa để gắp kết, có thể sử dụng dây chăm của chính người bệnh để giữ lại chúng với nhau. Ở trường hợp thay khớp khuỷu tay bán phần này thường thành cho một số người bệnh không bị tổn thương dây chằng thì mới thực hiện được.
Phẫu thuật khuỷu bán phần còn là phương pháp loại bỏ phần bị hư hỏng của khớp khuỷu và thay thế nó bằng một bộ phận nhân tạo, giúp bảo toàn phần lớn xương ở cẳng tay và cánh tay.
Thay khớp khuỷu có xi măng
Các thân thay thế thường được đặt vào ống xương, cố định bằng xi măng xương và được nối với nhau bằng chốt bản lề.
Các vật liệu để thay thế có thể được làm bằng kim loại, hợp kim crom – coban hoặc titan, một số có thể sử dụng nhựa polyetylen nhựa để làm lớp lót. Xi măng xương thường được làm bằng polymethylmethacrylate (acrylic, một loại nhựa).
Đường mổ thay khớp khuỷu
Đường mổ của thay khớp khuỷu đó thường ở phía sau của khớp, được rạch một đường ban đầu cuộc phẫu thuật, khoảng 5 – 10 cm, sau khi quá trình mổ xong, may vết thương và thường đóng lại bằng một miếng băng phía trên để đảm bảo vết mổ sạch sẽ nhất.
Ngoài ra cũng có trường hợp bác sĩ phẫu thuật thường đặt một ống nhỏ tạm thời trong khớp để dẫn lưu dịch phẫu thuật. Ống dẫn lưu này sẽ được lấy ra dễ dàng sau vài ngày đầu phẫu thuật.
Hình ảnh thay khớp khuỷu
Chăm sóc nguy sau mổ thay khớp khủy?
Mặc dù thay khớp khuỷu tay ít phổ biến hơn nhiều so với thay khớp gối, khớp háng hoặc vai, nhưng nó cũng thành công trong việc giảm đau khớp và đưa mọi người trở lại các hoạt động hàng ngày. Thông thường hầu hết người bệnh có thể ăn uống bình thường và ra khỏi giường ngay sau khi phẫu thuật.
- Đơn giản nhất là cần sắp xếp là căn nhà của bạn để bạn có thể lấy đồ vật một cách dễ dàng hơn, tránh việc để quá cao làm cho người bệnh phải cố gắng vươn tay lấy xuống, không tốt trong quá trình hậu phẫu.
- Những công việc hàng ngày cần hạn chế trong thời gian vài tuần đầu tiên như mặc quần áo dài, tắm rửa nhiều lần, nấu ăn hay giặt là.
- Nên ở tại cơ sở khám chữa bệnh một thời gian ngắn trước khi về nhà
- Chắc chắn rồi, bạn không thể nào khuân vác vật nặng bằng tay mới phẫu thuật của bạn.
- Về những thuốc thì rất có thể đội ngũ chữa trị của bạn sẽ cung cấp cho bạn thuốc kháng sinh để có thể phòng ngừa và ngăn chặn nhiễm trùng.
- Sau phẫu thuật, bạn cũng sẽ thấy hơi đau, đây là một phần tự nhiên của qua trình phẫu thuật. Có thể các bác sĩ cũng kê cho bạn những thuốc giảm đau hoặc có những bài tập massage để giảm đau nhanh chóng, hồi phục nhanh hơn.
- Điều cần thiết nữa đó là một chế độ ăn dinh dưỡng, đầy đủ giúp sự phục hồi nhanh chóng hơn.
Đa số bệnh nhân được cải thiện chất lượng cuộc sống sau phẫu thuật thay khuỷu tay. Họ ít đau hơn, cải thiện chuyển động và sức mạnh, và chức năng tốt hơn.
Những hoạt động cần tránh của người bệnh đó là:
- Không thực hiện các môn thể thao đối kháng, môn thể thao vận động tay
- Hạn chế những hoạt động mang lại nguy cơ té ngã cao như leo thang nhiều, cưỡi ngựa, trượt ván.
- Nâng vật nặng dưới bất kỳ hình thức nào. Nói chung, hầu hết các bác sĩ phẫu thuật đều khuyến nghị hạn chế nâng vĩnh viễn không quá 5 đến 10 kg
Những trường hợp này làm tăng nguy cơ các bộ phận kim loại bị lỏng hoặc gãy, hoặc gãy xương
Vật lý trị liệu sau thay khớp khuỷu
Một lộ trình để phục hồi chức năng của khuỷu tay luôn được để ra và lập kế hoạch cho người bệnh, chúng góp phần rất quan trọng cho sự thành công của việc thay thế khuỷu tay sau phẫu thuật
- Thực hiện những chuyển động nhẹ nhàng ở khuỷu tay khi vết mổ lành lại
- Bài tập cho bàn tay và cổ tay để tránh việc cứng cũng như có thể giúp giảm tình trạng sưng tấy.
- Không được phép đặt bất kì trọng lượng nào lên cánh tay hoặc dùng tay chống đẩy cho đến khoảng 6 tuần sau phẫu thuật.
Hy vọng những thông tin mà phòng khám Drknee chia sẻ trên đây giúp các bạn nắm được các thông tin phẫu thuật thay khớp khuỷu tay. Để được tư vấn và thăm khám về các tình trạng sức khỏe của bạn, đặc biệt những vấn đề cơ xương khớp bạn gặp phải bạn có thể liên hệ với chúng tôi tại phòng khám Drknee.