Phẫu thuật khớp gối là giải pháp phổ biến để điều trị các vấn đề như tổn thương dây chằng, viêm khớp hay thay khớp nhân tạo. Tuy nhiên, một biến chứng thường gặp sau phẫu thuật là tình trạng bị cứng khớp gối sau phẫu thuật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Cứng khớp gối không chỉ làm giảm khả năng di chuyển mà còn gây đau đớn, hạn chế phục hồi hoàn toàn. Trong bài viết này, cùng Drknee khám phá chi tiết nguyên nhân, triệu chứng, và các phương pháp điều trị hiệu quả.
Nguyên nhân gây cứng khớp gối sau phẫu thuật
Cứng khớp gối có thể xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và khách quan liên quan đến quá trình phẫu thuật và hồi phục. Dưới đây là những yếu tố phổ biến nhất:
Đau sau khi phẫu thuật
Sau phẫu thuật, một số người phải ngừng dùng thuốc giảm đau do tác dụng phụ không mong muốn, dẫn đến việc không thể kiểm soát cơn đau một cách hiệu quả. Điều này làm cho ngại vận động từ đó hạn chế khả năng phục hồi.
>> Xem thêm: Sự Thần Kỳ của Phẫu Thuật Nội Soi Khớp Gối: Khôi Phục Sức Khỏe Vận Động
Thiếu tập luyện hoặc phục hồi sai cách
Sau phẫu thuật, nếu không tập luyện đúng cách hoặc bắt đầu quá muộn, các cơ và khớp xung quanh sẽ bị co cứng và dần mất đi độ linh hoạt. Các bài tập vật lý trị liệu là vô cùng quan trọng để giúp khớp gối duy trì độ mềm mại và chức năng của nó. Bệnh nhân thường chủ quan, ngại vận động do sợ đau, từ đó dẫn đến cứng khớp.
Nhiễm trùng sau phẫu thuật
Một số trường hợp cứng khớp gối sau phẫu thuật có thể do nhiễm trùng. Vi khuẩn tấn công vào khớp sau phẫu thuật khiến vùng xung quanh bị viêm, sưng tấy và gây đau đớn. Nhiễm trùng cần được phát hiện và điều trị sớm để tránh ảnh hưởng đến khớp gối và toàn bộ cơ thể.
Sai sót kỹ thuật trong phẫu thuật
Trong một số ít trường hợp, lỗi kỹ thuật trong phẫu thuật như việc không đảm bảo sự cân đối của các thành phần khớp gối có thể dẫn đến cứng khớp. Việc này làm giảm khả năng vận động tự nhiên của khớp gối sau mổ, gây ra khó khăn trong việc di chuyển.
Triệu chứng của cứng khớp gối
Khi bị cứng khớp gối sau phẫu thuật, người bệnh sẽ có những dấu hiệu dễ nhận biết, tuy nhiên mức độ có thể thay đổi tùy từng người. Dưới đây là các triệu chứng điển hình:
Đau mạn tính
Cảm giác đau âm ỉ kéo dài trong khớp gối, đặc biệt là khi di chuyển hoặc cố gắng uốn gối, là dấu hiệu rõ ràng. Cơn đau có thể tăng dần khi người bệnh cố gắng vận động, làm cho việc phục hồi trở nên khó khăn hơn.
Hạn chế khả năng cử động
Một trong những triệu chứng đặc trưng nhất là sự hạn chế trong khả năng di chuyển của khớp gối. Người bệnh sẽ gặp khó khăn khi co gối hoặc duỗi thẳng chân. Điều này gây ảnh hưởng không chỉ đến việc đi lại mà còn cả các hoạt động sinh hoạt hàng ngày như ngồi, đứng hay leo cầu thang.
Cảm giác căng cứng
Bệnh nhân thường cảm thấy cứng đơ ở vùng gối, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Cảm giác này gây khó chịu và làm giảm độ linh hoạt của khớp.
Sưng tấy và viêm
Một số trường hợp, đặc biệt khi có nhiễm trùng, khớp gối có thể bị sưng to, đỏ và có dấu hiệu viêm. Cảm giác nóng và đau tại vùng bị tổn thương có thể là dấu hiệu cần thăm khám y tế ngay lập tức.
>> Xem thêm: Biểu Hiện Thoái Hóa Khớp Gối
Phương pháp điều trị hiệu quả
Việc điều trị cứng khớp gối sau phẫu thuật yêu cầu một quá trình kết hợp nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng này. Dưới đây là các giải pháp điều trị phổ biến:
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu là một trong những phương pháp quan trọng nhất trong điều trị cứng khớp. Các bài tập chuyên biệt giúp khôi phục khả năng vận động của khớp gối. Bác sĩ vật lý trị liệu sẽ hướng dẫn bệnh nhân thực hiện các động tác giãn cơ, kéo dài và tăng cường độ linh hoạt của khớp.
>> Xem thêm: Vật Lý Trị Liệu Thoái Hóa Khớp Gối
Thiết bị hỗ trợ vận động
Đối với những bệnh nhân khó tự thực hiện các bài tập, các thiết bị như nẹp động hay máy kéo dãn có thể hỗ trợ trong quá trình hồi phục. Những thiết bị này giúp bệnh nhân duy trì sự vận động của khớp gối mà không gây quá nhiều áp lực lên vùng phẫu thuật.
Phẫu thuật loại bỏ mô sẹo
Trong các trường hợp nghiêm trọng, khi mô sẹo đã phát triển quá mức, phẫu thuật cắt bỏ mô sẹo (arthroscopic debridement) có thể được xem xét. Phẫu thuật này giúp giải phóng sự dính kết của mô sẹo xung quanh khớp, từ đó khôi phục khả năng vận động cho khớp gối.
Sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm
Việc sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm không steroid (nsaids) có thể giúp giảm viêm và đau đớn. Tuy nhiên, thuốc chỉ nên được sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Phòng ngừa bị cứng khớp gối sau phẫu thuật
Để giảm thiểu nguy cơ bị cứng khớp gối sau phẫu thuật, bệnh nhân cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:
- Tập luyện đúng cách: bắt đầu vật lý trị liệu càng sớm càng tốt sau phẫu thuật, đồng thời tuân thủ các bài tập được chỉ định bởi bác sĩ.
- Theo dõi quá trình phục hồi: theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu bất thường và thông báo ngay cho bác sĩ nếu phát hiện sưng, viêm hoặc nhiễm trùng.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: bổ sung các dưỡng chất cần thiết để hỗ trợ quá trình tái tạo mô và tăng cường sức khỏe cho khớp gối.
Kết luận
Cứng khớp gối sau phẫu thuật là một biến chứng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện và can thiệp kịp thời. Bằng cách tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện các biện pháp hồi phục thích hợp, bạn có thể nhanh chóng lấy lại khả năng vận động và cải thiện chất lượng cuộc sống sau phẫu thuật.
