Thoái hóa khớp gối là bệnh mạn tính khiến sụn khớp bị bào mòn, gây đau nhức, cứng khớp và hạn chế vận động. Một trong những thắc mắc phổ biến nhất của người bệnh là: “Bị thoái hóa khớp gối nên uống thuốc gì để giảm đau và điều trị hiệu quả?”
Trong bài viết này, Dr Knee sẽ giúp bạn hiểu rõ các nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị thoái hóa khớp gối, công dụng, lưu ý khi dùng và gợi ý hướng điều trị an toàn, hiệu quả lâu dài.
Mục tiêu của việc dùng thuốc trong thoái hóa khớp gối
Điều trị bằng thuốc là một phần quan trọng trong quản lý bệnh thoái hóa khớp gối, giúp giảm đau, cải thiện khả năng vận động và ngăn chặn quá trình tổn thương tiến triển.
Cụ thể, việc dùng thuốc hướng đến ba mục tiêu chính:
-
Giảm đau và giảm viêm:
Đây là mục tiêu ưu tiên hàng đầu. Thuốc giúp kiểm soát cơn đau, giảm sưng viêm tại khớp, từ đó người bệnh có thể đi lại, leo cầu thang hoặc sinh hoạt dễ dàng hơn. -
Làm chậm quá trình thoái hóa:
Một số nhóm thuốc có khả năng bảo vệ sụn khớp và xương dưới sụn, kích thích tái tạo mô, tăng tiết dịch khớp giúp khớp vận động trơn tru hơn. Điều này giúp kéo dài tuổi thọ của khớp và hạn chế biến chứng về sau. -
Cải thiện chất lượng cuộc sống:
Khi cơn đau được kiểm soát và biên độ vận động tăng lên, người bệnh có thể duy trì lối sống năng động, ngủ ngon hơn và phục hồi tinh thần.
Tùy vào giai đoạn bệnh (nhẹ – trung bình – nặng), bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ điều trị khác nhau:
-
Trường hợp nhẹ: ưu tiên thuốc uống giảm đau, bảo vệ sụn và kết hợp vật lý trị liệu.
-
Trường hợp trung bình: có thể phối hợp thêm thuốc tiêm nội khớp.
-
Trường hợp nặng: kết hợp điều trị đa mô thức hoặc xem xét phẫu thuật.
Việc dùng thuốc đúng loại, đúng liều và đúng thời điểm sẽ giúp người bệnh kiểm soát thoái hóa hiệu quả, tránh phụ thuộc thuốc và giảm nguy cơ tàn phế sớm.
>> Xem thêm: Thoái Hoá Khớp Gối Có Chữa Được Không? Phương Pháp Điều Trị Cho Từng Giai Đoạn
Các nhóm thuốc thường dùng trong thoái hóa khớp gối
Điều trị thoái hóa khớp gối bằng thuốc không chỉ nhằm giảm đau tạm thời, mà còn hướng đến mục tiêu bảo vệ sụn khớp và phục hồi vận động lâu dài. Dưới đây là các nhóm thuốc phổ biến nhất hiện nay, được bác sĩ lựa chọn tùy theo mức độ bệnh và thể trạng người bệnh.
Thuốc giảm đau thông thường (Paracetamol)
-
Là lựa chọn đầu tiên trong điều trị thoái hóa khớp gối giai đoạn nhẹ.
-
Có tác dụng giảm đau hiệu quả, ít gây tác dụng phụ nếu sử dụng đúng liều.
-
Phù hợp với người lớn tuổi, có bệnh lý nền (tim mạch, dạ dày).
Lưu ý:
Không dùng quá 3g/ngày và không nên lạm dụng kéo dài, vì Paracetamol có thể ảnh hưởng đến gan nếu sử dụng vượt liều.
Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs)
-
Nhóm thuốc này gồm: Ibuprofen, Naproxen, Diclofenac, Meloxicam, Celecoxib…
-
Tác dụng: giảm đau, kháng viêm, cải thiện khả năng đi lại và giảm sưng khớp.
Nhược điểm:
-
Có thể gây đau dạ dày, tăng huyết áp, ảnh hưởng tim mạch hoặc thận nếu dùng kéo dài.
-
Một số người nhạy cảm có thể gặp tình trạng viêm loét dạ dày – tá tràng.
Khuyến nghị:
-
Uống sau bữa ăn, không tự ý tăng liều hoặc dùng liên tục nhiều tuần.
-
Chỉ nên sử dụng ngắn hạn (5–10 ngày) dưới sự giám sát của bác sĩ.
Thuốc giãn cơ
-
Các thuốc thường dùng: Eperisone, Tolperisone, Mydocalm…
-
Tác dụng: giúp thư giãn cơ quanh khớp gối, giảm co cứng cơ gây đau, đồng thời cải thiện biên độ vận động.
-
Phù hợp cho bệnh nhân đau cơ đùi, căng cơ gối hoặc có dấu hiệu co cứng sau chấn thương.
Lưu ý:
Có thể gây buồn ngủ hoặc chóng mặt nhẹ, nên tránh lái xe hoặc làm việc đòi hỏi tập trung cao sau khi uống thuốc.
Thuốc giảm đau nhóm Opioid nhẹ (Tramadol, Codein)
-
Dành cho người bệnh đau nhiều, không đáp ứng với các thuốc giảm đau thông thường.
-
Có tác dụng giảm đau trung ương, thường được phối hợp ngắn hạn với thuốc khác.
-
Cảnh báo: Nhóm thuốc này có nguy cơ gây lệ thuộc hoặc nhờn thuốc, nên chỉ được dùng khi có chỉ định và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ.
Thuốc bảo vệ sụn khớp (nhóm tác dụng chậm – SYSADOA)
Đây là nhóm thuốc quan trọng nhất trong điều trị lâu dài vì không chỉ giảm đau mà còn tác động vào cơ chế bệnh sinh của thoái hóa khớp.
-
Glucosamine sulfate & Chondroitin sulfate:
Kích thích tái tạo mô sụn, tăng tiết dịch khớp, giúp khớp vận động trơn tru hơn. -
Collagen type II:
Duy trì cấu trúc và độ đàn hồi của sụn, hạn chế ma sát và nứt rách sụn khớp. -
Diacerein:
Có tác dụng kháng viêm nhẹ, ức chế enzym phá hủy sụn, giúp làm chậm tiến trình thoái hóa.
Lưu ý:
Các thuốc này cần được dùng liên tục 3–6 tháng mới thấy rõ hiệu quả. Bệnh nhân không nên ngừng sớm khi chưa đủ thời gian điều trị.
Thuốc bổ sung hỗ trợ xương khớp
Bên cạnh thuốc điều trị chính, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh bổ sung thêm các vi chất dinh dưỡng giúp nuôi dưỡng xương và sụn:
-
Canxi, Vitamin D, Magie, Kẽm: củng cố xương dưới sụn, tăng độ chắc khỏe của khớp.
-
Omega-3: giảm viêm tự nhiên, giúp giảm đau và bảo vệ tế bào sụn.
-
Collagen Peptide: tăng độ đàn hồi và sức bền cho sụn khớp, hỗ trợ tái tạo mô liên kết.
Việc lựa chọn thuốc điều trị thoái hóa khớp gối cần phối hợp nhiều nhóm thuốc tùy mức độ tổn thương. Người bệnh không nên tự mua thuốc hoặc nghe theo quảng cáo, mà cần thăm khám chuyên khoa cơ xương khớp để được kê đơn phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài.
>> Xem thêm: Thoái Hóa Khớp Gối Nên Ăn Gì? Chiến Lược Dinh Dưỡng Và Lối Sống Lành Mạnh Để Kiểm Soát Bệnh
Khi nào cần dùng thuốc tiêm khớp gối?
Trong nhiều trường hợp, thuốc uống hoặc vật lý trị liệu không còn đủ hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định tiêm thuốc trực tiếp vào khớp gối để đạt tác dụng nhanh và mạnh hơn. Phương pháp này thường được áp dụng cho bệnh nhân:
-
Thoái hóa khớp gối mức độ trung bình đến nặng, đau nhiều.
-
Không đáp ứng tốt với thuốc uống hoặc thuốc bôi.
-
Cần cải thiện vận động nhanh để phục hồi chức năng.
Dưới đây là 3 loại thuốc tiêm khớp gối phổ biến nhất hiện nay:
Tiêm Corticoid – Giảm viêm và giảm đau nhanh chóng
-
Corticoid là thuốc chống viêm mạnh, có thể làm giảm sưng, giảm đau rõ rệt chỉ sau vài ngày.
-
Hiệu quả: kéo dài khoảng 1–3 tháng tùy cơ địa.
-
Nhược điểm: nếu lạm dụng có thể làm yếu sụn, gây thoái hóa nhanh hơn.
-
Khuyến nghị: chỉ nên tiêm tối đa 3–4 lần/năm, và phải do bác sĩ chuyên khoa thực hiện.
Tiêm Hyaluronic Acid (HA) – Bổ sung “dầu bôi trơn” cho khớp
-
Hyaluronic Acid là thành phần tự nhiên của dịch khớp, giúp khớp gối trơn tru khi cử động.
-
Khi tiêm vào khớp, HA giúp:
-
Giảm ma sát giữa hai đầu xương.
-
Cải thiện vận động, giảm cảm giác cứng khớp.
-
Làm chậm tiến trình thoái hóa sụn.
-
-
Hiệu quả: có thể duy trì 6–12 tháng tùy loại HA.
-
Ưu điểm: an toàn, ít tác dụng phụ, có thể lặp lại định kỳ.
Tiêm PRP (Huyết tương giàu tiểu cầu) – Tái tạo và phục hồi tự nhiên
-
PRP được chiết tách từ chính máu của người bệnh, chứa nhiều yếu tố tăng trưởng (growth factors).
-
Khi tiêm vào khớp, PRP giúp:
-
Kích thích tái tạo tế bào sụn khớp.
-
Giảm viêm tự nhiên, giảm đau kéo dài.
-
Cải thiện chức năng vận động và độ linh hoạt của khớp.
-
-
Ưu điểm: phương pháp sinh học, an toàn, không dị ứng.
-
Thường được chỉ định trong giai đoạn sớm – trung bình của thoái hóa.
Lưu ý khi tiêm thuốc khớp gối
-
Chỉ thực hiện tại cơ sở y tế chuyên khoa cơ xương khớp có trang thiết bị vô khuẩn.
-
Không tự ý tiêm hoặc thực hiện ở nơi không đảm bảo kỹ thuật.
-
Sau tiêm cần nghỉ ngơi 1–2 ngày, tránh vận động mạnh.
-
Hiệu quả tiêm sẽ cao nhất khi kết hợp vật lý trị liệu và giảm cân hợp lý.
Tiêm thuốc khớp gối là giải pháp trung gian giữa điều trị nội khoa và phẫu thuật, giúp giảm đau nhanh, cải thiện vận động rõ rệt. Tuy nhiên, phương pháp này cần được chỉ định đúng thời điểm và thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả và tránh biến chứng.
>> Xem thêm: 5 Nhóm Thuốc Chữa Tràn Dịch Khớp Gối Thường Dùng
Lưu ý khi dùng thuốc điều trị thoái hóa khớp gối
Dùng thuốc là bước quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối, nhưng nếu sử dụng sai cách, người bệnh có thể gặp nhiều rủi ro ngoài ý muốn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng giúp bạn uống thuốc an toàn và đạt hiệu quả cao nhất:
-
Không tự ý mua thuốc hoặc nghe theo quảng cáo mạng: Hiện nay có rất nhiều sản phẩm “trị dứt điểm thoái hóa khớp” được quảng cáo tràn lan trên mạng. Thực tế, phần lớn trong số đó chưa được kiểm chứng y khoa, thậm chí có thể gây hại cho gan, thận hoặc làm nặng thêm bệnh. Hãy chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
-
Uống thuốc đúng liều – đúng thời gian – đúng hướng dẫn: Mỗi loại thuốc có cơ chế và thời gian tác dụng khác nhau. Việc tự ý ngưng thuốc khi thấy đỡ đau hoặc tăng liều khi đau nhiều là sai lầm phổ biến khiến bệnh dễ tái phát hoặc gây tác dụng phụ nghiêm trọng.
-
Không lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm: Thuốc giảm đau (đặc biệt là NSAIDs) nếu dùng kéo dài có thể ảnh hưởng đến gan, thận, tim mạch và dạ dày. Bác sĩ thường chỉ kê thuốc này trong thời gian ngắn – đủ để kiểm soát triệu chứng, sau đó chuyển sang phương pháp điều trị duy trì an toàn hơn.
-
Kết hợp điều trị toàn diện: Thuốc chỉ là một phần trong phác đồ. Để đạt hiệu quả tối ưu, người bệnh cần kết hợp:
-
Giảm cân nếu đang thừa cân để giảm tải trọng lên khớp gối.
-
Tập vật lý trị liệu để tăng sức mạnh cơ đùi, cải thiện tầm vận động.
-
Bổ sung dinh dưỡng hợp lý: ăn nhiều cá, rau xanh, hạt và sữa giàu canxi.
-
-
Tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ: Việc tái khám giúp theo dõi tiến triển bệnh, kiểm tra tác dụng phụ của thuốc và điều chỉnh phác đồ phù hợp với từng giai đoạn. Đây là yếu tố quan trọng giúp ngăn bệnh tiến triển và duy trì hiệu quả điều trị lâu dài.
Uống thuốc đúng cách – kết hợp cùng chế độ tập luyện, dinh dưỡng và kiểm soát cân nặng – chính là chìa khóa giúp người bị thoái hóa khớp gối duy trì khớp khỏe mạnh và tránh phẫu thuật không cần thiết.
Với câu hỏi “Bị thoái hóa khớp gối nên uống thuốc gì?”, câu trả lời là: không có loại thuốc duy nhất nào chữa khỏi hoàn toàn, mà cần kết hợp nhiều nhóm thuốc và phương pháp điều trị tùy mức độ bệnh.
Sử dụng thuốc đúng cách – dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp – là chìa khóa giúp giảm đau, bảo vệ khớp và duy trì vận động lâu dài.
Nếu bạn đang gặp tình trạng đau nhức, cứng khớp hoặc khó đi lại, hãy liên hệ phòng khám chuyên sâu Dr Knee để được khám, tư vấn và xây dựng phác đồ điều trị cá nhân hóa hiệu quả và an toàn nhất.
