Viêm đa khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis – RA) gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Ngoài việc điều trị bằng thuốc, dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát triệu chứng và cải thiện tình trạng bệnh. Vậy viêm đa khớp kiêng ăn gì và nên bổ sung gì trong chế độ ăn?.
Vai trò quan trọng của chế độ dinh dưỡng
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chế độ ăn giàu thực phẩm chống viêm có tác dụng tích cực trong việc quản lý bệnh viêm khớp, bao gồm cả viêm đa khớp dạng thấp. Chế độ ăn này có thể:
- Giảm viêm: Hạn chế hoặc làm chậm quá trình viêm, từ đó làm giảm các triệu chứng đau, tê cứng và khó vận động ở khớp.
- Tăng cường sức khỏe khớp: Củng cố mô xung quanh khớp, giúp khớp chắc khỏe và linh hoạt hơn.
- Hỗ trợ tái tạo mô: Thúc đẩy quá trình tái tạo sụn và xương dưới sụn, góp phần ngăn ngừa biến chứng của viêm khớp.
Ngược lại, thừa cân và béo phì lại làm trầm trọng thêm tình trạng viêm. Tế bào mỡ giải phóng cytokine – các phân tử gây viêm – khiến tình trạng bệnh nặng hơn và tăng áp lực lên các khớp. Vì vậy, duy trì cân nặng khỏe mạnh là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát viêm khớp. Người bị béo phì cần tuân thủ chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt để giảm cân hiệu quả.
Tuy nhiên, không phải tất cả thực phẩm đều có lợi cho người bị viêm khớp. Một số thực phẩm thậm chí còn làm tăng tình trạng viêm.
>> Xem thêm: Tìm Hiểu Biểu Hiện Và Chẩn Đoán Viêm Khớp Dạng Thấp Theo Triệu Chứng Đặc Trưng
Viêm đa khớp kiêng ăn gì?
Một số thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ở người bị viêm đa khớp dạng thấp. Vì vậy, nên hạn chế hoặc tránh các loại thực phẩm sau:
- Đồ ngọt và tinh bột chế biến sẵn: Lượng đường cao trong các loại thực phẩm này làm tăng đường huyết, tăng độ nhớt máu, cản trở lưu thông máu đến khớp và kích thích phản ứng viêm. Thừa cân do tiêu thụ nhiều đồ ngọt và tinh bột cũng làm tăng áp lực lên khớp.
- Thịt đỏ: Mặc dù giàu protein, thịt đỏ lại có thể làm mất canxi trong xương và chứa một số protein gây phản ứng viêm ở khớp. Nên thay thế thịt đỏ bằng các nguồn protein khác như thịt trắng (thịt gà, thịt lợn nạc) và cá.
- Đồ ăn nhanh: Đồ ăn nhanh chứa nhiều chất bảo quản, natri và chất béo không lành mạnh, làm tăng viêm nhiễm và gây hại cho sức khỏe tổng thể.
- Thức ăn nhiều dầu mỡ: Thức ăn nhiều dầu mỡ gây tăng cân, làm chậm lưu thông máu và tăng áp lực lên khớp, cản trở quá trình phục hồi.
- Gia vị cay nóng: Các loại gia vị cay như ớt, tiêu có thể gây nóng rát và tăng viêm ở khớp.
- Muối: Lượng muối cao làm tăng bài tiết canxi qua thận, dẫn đến thiếu canxi, làm nặng thêm tình trạng viêm khớp và có thể gây loãng xương, tăng huyết áp.
- Đồ uống có ga và có cồn: Đồ uống có ga làm giảm mật độ xương, khiến xương giòn và dễ gãy. Đồ uống có cồn cũng gây hại cho sức khỏe tổng thể và có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị.
Việc loại bỏ hoặc hạn chế các thực phẩm trên là một phần quan trọng trong kế hoạch quản lý bệnh viêm đa khớp dạng thấp, giúp giảm viêm, giảm đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, cần nhớ rằng đây chỉ là những khuyến nghị chung, và chế độ ăn cụ thể nên được tư vấn bởi chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ.
>> Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Xoa Bóp Chữa Đau Đầu Gối Giúp Giảm Đau Nhanh Chóng
Viêm đa khớp nên ăn gì?
Để hỗ trợ điều trị viêm đa khớp dạng thấp, người bệnh nên bổ sung các thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp, song song với việc hạn chế các thực phẩm gây viêm. Một số nhóm thực phẩm quan trọng cần bổ sung bao gồm:
- Thực phẩm giàu canxi: Canxi rất cần thiết cho sức khỏe xương khớp, giúp duy trì mật độ xương, ngăn ngừa loãng xương và hỗ trợ quá trình phục hồi mô xương bị tổn thương. Các nguồn canxi tốt bao gồm: hải sản có vỏ, các loại hạt (như hạnh nhân, óc chó), ngũ cốc nguyên cám, sữa và các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh đậm (rau cải bó xôi, cải kale).
- Thực phẩm bổ sung chất nhờn khớp: Viêm đa khớp thường làm giảm lượng dịch khớp, gây khó khăn trong vận động. Một số thực phẩm giúp kích thích sản sinh dịch khớp bao gồm: rau mồng tơi, yến mạch, bơ, đậu bắp.
- Thực phẩm giàu Omega-3: Omega-3 có tác dụng chống viêm, hỗ trợ tái tạo mô sụn và giảm đau khớp. Nguồn Omega-3 dồi dào có trong: cá hồi, cá thu, bơ, dầu oliu, hạnh nhân.
- Rau xanh: Rau xanh giàu chất chống oxy hóa, giúp trung hòa gốc tự do, giảm sản sinh cytokine (chất gây viêm) và hạn chế sự phá hủy sụn khớp.
>> Xem thêm: Đau Đầu Gối Khi Đứng Lên Ngồi Xuống: Nguyên Nhân và Cách Điều Trị Hiệu Quả
Lưu ý: Chế độ ăn uống lành mạnh chỉ là một phần trong quá trình điều trị viêm đa khớp dạng thấp. Việc thay đổi chế độ ăn uống cần được kết hợp với việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất. Không nên tự ý thay thế thuốc bằng thực phẩm. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe của từng người.
