Điều trị bằng tế bào gốc, đó có lẽ là một cụm từ vô cùng quen thuộc đối với hội chị em làm đẹp, những bệnh nhân đang điều trị bệnh ung thư hay các bậc phụ huynh muốn lưu giữ tế bào dây rốn cho con. Không chỉ có vậy, tế bào gốc còn được ứng dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý cơ xương khớp. Chúng đóng vai trò vô cùng lớn trong thực hành lâm sàng điều trị bệnh. Để hiểu rõ về vai trò của tế bào gốc trong điều trị cơ xương khớp, hãy điểm qua những bệnh lý đã, đang được điều trị bằng tế bào gốc và mang lại hiệu quả cao.
Điều trị bằng tế bào gốc cho cơ xương khớp
Thoái hóa khớp
- Vai trò của tế bào gốc trong điều trị thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cân bằng giữa sự tổng hợp và hủy hoại của sụn và xương dưới sụn. trong các loại thoái hóa, thoái hóa khớp gối là tình trạng hay gặp nhất. Thoái hóa khớp gối chiếm 80% là phụ nữ với các triệu chứng thường gặp như: đau khớp gối, lục khục khớp gối, cứng khớp dưới 30 phút. Trước đây, thoái hóa khớp thường được điều trị bằng thuốc giảm đau, chống viêm, corticoid… Hiện nay, có thêm điều trị bằng tế bào gốc.
Hiệu quả điều trị bằng tế bào gốc
Theo các nghiên cứu, tỷ lệ thành công của điều trị bằng tế bào gốc lên đến 83% ngay từ lần điều trị đầu tiên. Một liệu trình có thể mang lại hiệu quả kéo dài từ 3–4 năm – vượt trội hơn so với các phương pháp dùng thuốc giảm đau, vốn chỉ có tác dụng ngắn hạn và dễ gây tác dụng phụ khi sử dụng lâu dài.
Trong quá trình điều trị:
- Sau 6–12 tháng, bề mặt sụn khớp bắt đầu cải thiện rõ rệt
- Triệu chứng lâm sàng như đau, cứng khớp sẽ được cải thiện dần theo thời gian
Vì vậy, người bệnh không nên nôn nóng mà cần kiên trì theo dõi kết quả điều trị trong thời gian phù hợp.
Thoát vị đĩa đệm
Thoái hóa cột sống là bệnh thường gặp, gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống, đặc biệt là ở người cao tuổi. Các triệu chứng thường gặp của thoái hóa cột sống bao gồm: đau kiểu cơ học (tăng lên khi vận động, giảm đi khi nghỉ ngơi), hạn chế vận động, lục khục khớp… Thoái hóa cột sống, đặc biệt là cột sống thắt lưng liên quan chặt chẽ đến thoái hóa và thoát vị đĩa đệm.
Điều trị thoát vị đĩa đệm bằng tế bào gốc:
Các phương pháp truyền thống như dùng thuốc, vật lý trị liệu hoặc phẫu thuật lấy đĩa đệm bị thoái hóa có thể mang lại hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, những phương pháp này không có khả năng kích thích làm lành đĩa đệm, và bệnh có thể tái phát ở vị trí khác sau điều trị.
Trong khi đó, liệu pháp tế bào gốc kết hợp huyết thanh giàu tiểu cầu (PRP) đang được đánh giá là hướng điều trị hiện đại với nhiều ưu điểm:
- Ít xâm lấn, không cần phẫu thuật
- Không cần nằm viện
- Ít chảy máu, không đau đớn
- Hạn chế tác dụng phụ của thuốc
- Rút ngắn thời gian hồi phục
- Hiệu quả điều trị duy trì lâu dài
Các nghiên cứu khoa học cho thấy, tế bào gốc có khả năng:
- Kích thích làm lành mô đĩa đệm bị tổn thương
- Tạo mạch máu mới, cung cấp dinh dưỡng cho vùng bị thoát vị
- Giảm viêm, giảm đau hiệu quả cho người bệnh
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là bệnh có tổn thương cơ bản tại màng hoạt dịch. Biểu hiện lâm sàng là viêm nhiều khớp có tính chất đối xứng kèm theo cứng khớp buổi sáng. Mục tiêu điều trị của viêm khớp dạng thấp là khống chế quá trình viêm, tránh được các đợt tiến triển và duy trì tình trạng ổn định.
Điều trị bằng tế bào gốc đới với viêm khớp dạng thấp:
Việc sử dụng thuốc trong điều trị viêm khớp dạng thấp thường đi kèm nhiều tác dụng phụ, đặc biệt khi phải điều trị kéo dài suốt đời. Trong bối cảnh đó, tế bào gốc đang là một hướng điều trị tiềm năng giúp:
- Giảm tác dụng phụ của thuốc nhờ khả năng hỗ trợ điều hòa miễn dịch
- Duy trì tình trạng ổn định cho người bệnh lâu dài
Tế bào gốc có hai đặc tính nổi bật là:
- Tái tạo mô tổn thương
- Điều hòa miễn dịch và chống viêm tự nhiên
Nhờ đó, chúng có thể ngăn chặn các đợt tiến triển của bệnh – điều rất quan trọng trong điều trị các bệnh lý tự miễn như viêm khớp dạng thấp.
Về thời gian đáp ứng, mỗi bệnh nhân sẽ có tốc độ khác nhau. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị thường bắt đầu sau 2–3 tháng, một số trường hợp cần 5–6 tháng để cảm nhận rõ rệt sự cải thiện.
Ưu điểm của tế bào gốc trong điều trị CXK
Chúng ta lựa chọn điều trị tế bào gốc vì lý do gì? Tất nhiên vì nó có nhiều ưu điểm hơn các phương pháp điều trị khác. Cùng điểm qua những ưu điểm của tế bào gốc giúp nó đóng góp vai trò ngày càng quan trọng trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp.
- Ít xâm lấn
- Giảm nguy cơ nhiễm trùng so với phẫu thuật thay thế khớp
- Ít tác dụng phụ
- Bệnh nhân không phải chịu đau kéo dài khi so sánh với các phương pháp phẫu thuật
- Ít biến chứng, tai biến trong quá trình điều trị
- Khả năng thành công cao sau điều trị
- Phục hồi nhanh
- Hiệu quả 3 – 5 năm
- Không để lại sẹo
Điều trị tế bào gốc ở Việt Nam
Tại Việt Nam, chỉ định điều trị bằng tế bào gốc trong lĩnh vực cơ xương khớp hiện vẫn còn khá hạn chế. Phương pháp này chủ yếu được áp dụng trong điều trị thoái hóa khớp, đặc biệt là thoái hóa khớp gối. Tuy nhiên, hiệu quả lâm sàng của tế bào gốc đã được ghi nhận rõ rệt và không thể phủ nhận trong thực tế điều trị.
Theo PGS.TS Nguyễn Văn Kinh – Cố vấn cao cấp Trung tâm gen trị liệu, Bệnh viện Bạch Mai – trong bài viết “Ứng dụng tế bào gốc và một số vấn đề liên quan”, đã có hàng trăm, hàng nghìn bệnh nhân thoái hóa khớp gối được điều trị thành công bằng tế bào gốc. Những con số này được ghi nhận ngay từ thời điểm phương pháp còn mới và chưa phổ biến tại nước ta.
Đến nay, khi điều trị bằng tế bào gốc đã dần được ứng dụng rộng rãi hơn, chắc chắn số lượng bệnh nhân được cải thiện chất lượng cuộc sống nhờ phương pháp này đã tăng lên đáng kể.
Hy vọng thông qua bài viết này, vai trò của tế bào gốc trong điều trị bệnh lý cơ xương khớp phần nào được làm sáng tỏ. Chúng ta đang bước đi những bước đầu tiên trong quá trình đặt nền móng điều trị bằng tế bào gốc, tuy chỉ mới ở giai đoạn mở đầu nhưng đã đạt được thành tựu vô cùng lớn. Do đó, điều trị bằng tế bào gốc cũng là một trong số những lựa chọn tốt để điều trị bệnh cơ xương khớp. Hãy đến với phòng khám DrKnee để được tư vấn thêm về điều trị bệnh lý cơ xương khớp bằng tế bào gốc.
