Một trong những phương pháp hiệu quả nhất trong điều trị các bệnh cơ xương khớp hiện nay là phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. Một số bệnh lý cơ xương khớp có thể đáp ứng tốt với điều trị bảo tồn không xâm lấn bởi thuốc, vật lý trị liệu nhưng một số khác thì cần can thiệp phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. Vậy hãy cùng DrKnee tìm hiểu thế nào là chấn thương chỉnh hình trong bài viết dưới đây.
Chấn thương chỉnh hình là gì?
Chấn thương chỉnh hình là chuyên khoa chuyên điều trị chấn thương và các bệnh lý cơ xương khớp. Được cấu thành từ hệ thống cơ, xương, khớp và dây chằng liên kết chặt chẽ với nhau, hệ cơ xương khớp đảm bảo chức năng nâng đỡ và vận động của cơ thể. Hệ cơ quan này giữ vai trò quan trọng trong các vận động thô và vận động tinh của con người, giúp chúng ta sinh hoạt và làm việc linh hoạt.
Một số trường hợp, cấu trúc, hình dạng của các thành tố bị biến dạng dẫn đến không thực hiện được hoạt động sinh lý bình thường. Lúc này cần lắm sự can thiệp từ phẫu thuật chấn thương chỉnh hình nhanh chóng và kịp thời. Việc định hình lại cấu trúc cơ, xương, khớp đưa về vị trí giải phẫu bình thường được gọi là chấn thương chỉnh hình.
>> Xem thêm: Các Giai Đoạn Và Triệu Chứng Của Bệnh Viêm Khớp Dạng Thấp
Bệnh chấn thương chỉnh hình
Bệnh cơ xương khớp được hiểu là những rối loạn trong cấu trúc, chức năng của các thành phần cơ, xương, khớp và dây chằng. Những bất thường này thường biểu hiện đa dạng và phức tạp với trên 200 mặt bệnh được ghi nhận. Theo WHO thì năm 2022 có tới 1,71 tỷ người gặp các vấn đề về cơ xương khớp, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của họ.
Bệnh chấn thương chỉnh hình là những bệnh cơ xương khớp có tổn thương, biến dạng cấu trúc cơ, xương khớp và dây chằng. Những thương tổn do bệnh lý hay tai nạn, chấn thương có thể gây nên những biến dạng và thay đổi cấu trúc của hệ cơ xương khớp. Nguyên nhân gây bệnh thường đến từ tư thế không đúng, va chạm, tai nạn giao thông, tai nạn lao động, chấn thương và yếu tố tuổi tác.
Một số nguyên nhân thường gặp gây bệnh chấn thương chỉnh hình:
- Gãy xương sau chấn thương, tai nạn
- Chấn thương mô mềm, gân, cơ, dây chằng
- Biến chứng của bệnh lý viêm khớp
- Dị tật bẩm sinh như gù vẹo cột sống, bàn chân khoèo
- Viêm bao hoạt dịch, đau nhức lưng, cổ, vai gáy
- Dính cột sống trong viêm cột sống dính khớp
- Thoát vị đĩa đệm, xẹp đốt sống
- Chấn thương do lao động, vận động quá mức như đứt dây chằng, bong điểm bám, bong gân,…
Triệu chứng của bệnh chấn thương chỉnh hình đa dạng tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ thương tổn. Điển hình phải kể đến triệu chứng đau nhức tại chỗ. Cơn đau có thể từ nhẹ đến nặng, đau nhất là khi cử động vùng tổn thương. Vận động và tầm hoạt động bị giới hạn rõ, người bệnh không thể thực hiện các động tác thông thường. Sưng nề tại chỗ có thể xảy ra hoặc đi kèm với vết thương hở tùy tình trạng thương tổn.
Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình có vai trò gì?
Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình sẽ kết hợp các kỹ thuật khác nhau giúp chỉnh sửa cấu trúc xương khớp và dây chằng. Những biến dạng về cấu trúc không thể được giải quyết bởi các phương pháp đơn thuần như thuốc hay vật lý trị liệu. Tầm vận động bị hạn chế đáng kể chỉ có thể được giải quyết bằng việc định hình lại cấu trúc về vị trí giải phẫu bình thường.
Một số phẫu thuật được thực hiện qua nội soi. Bác sĩ sẽ tạo một đường rạch nhỏ trên da và đưa dụng cụ ống luồn có đầu camera nhỏ vào thâm nhập vào vị trí cần can thiệp. Việc quan sát và sửa chữa cũng như bóc tách, loại bỏ thương tổn, mô sụn viêm dễ dàng nhờ các dụng cụ nội soi. Một số khác cần phẫu trường lớn hơn với mức xâm lấn rộng, giúp dễ dàng cắt gọt, chỉnh sửa cấu trúc sai lệch.
Phẫu thuật chấn thương chỉnh hình được phân loại dựa trên vị trí thương tổn:
Phẫu thuật khớp gối
- Thay khớp gối
- Nội soi khớp gối
- Điều trị trật xương bánh chè
- Phục hồi sụn chêm
- Phẫu thuật rách dây chằng chéo trước khớp gối ACL
- Phẫu thuật rách dây chằng chéo sau khớp gối PCL
Phẫu thuật khớp vai
- Phương pháp nội soi khớp vai
- Thay khớp vai
- Nội soi điều trị ổn định khớp vai do trật khớp
- Tái tạo mỏm cùng vai
- Tái tạo khớp mỏm cùng đòn vai
- Điều trị rách chóp xoay
>> Xem thêm: Tìm Hiểu Các Phương Pháp Thay Khớp Vai Nhân Tạo Phổ Biến Hiện Nay
Phẫu thuật khớp háng
- Thay khớp háng toàn phần và bán phần
Phẫu thuật bàn chân, mắt cá chân
- Phẫu thuật xương bàn chân
- Điều trị bàn chân bẹt
- Điều trị bàn chân biến dạng
- Điều trị biến dạng ngón cái
Phẫu thuật bàn tay, khuỷu tay, cổ tay
- Tổn thương và chấn thương bàn tay, cánh tay như gãy, bong gân, đứt dây chằng, tổn thương dây thần kinh
- Hội chứng ống cổ tay, co cứng Dupuytren, viêm gân, viêm bao hoạt dịch, viêm gân gấp ngón cái,..
- Viêm khớp dạng thấp, viêm khớp do tuổi, chấn thương, hoại tử chỏm xương đùi ở người trẻ,…
- Bất thường mạch máu
- Dị tật bẩm sinh như tật dính ngón, vẹo xương quay, thừa ngón tay, thiếu ngón tay,..
- Nội soi khớp khuỷu
>> Xem thêm: Quá Trình Thay Khớp Tay, Chân Và Các Bài Tập Trị Liệu
Phẫu thuật cột sống
- Thoát vị đĩa đệm
- Trượt đối sống
- Gù vẹo cột sống
- Hẹp đốt sống
- Viêm cột sống dính khớp
Như vậy, những biến dạng và bất thường về cấu trúc giải phẫu của hệ cơ xương khớp chỉ có thể giải quyết bởi phẫu thuật chấn thương chỉnh hình. DrKnee mong rằng bạn đã hiểu hơn về bệnh chấn thương chỉnh hình cũng như nguyên nhân, triệu chứng của bệnh qua bài viết trên. Một khi nghi ngờ về tình trạng sức khỏe cơ xương khớp của mình, đừng ngại đến với chúng tôi để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị đúng, kịp thời, tránh được các biến cố bất lợi về sau.
