Hiện tượng khớp gối kêu khi đứng lên ngồi xuống là một trường hợp thường gặp, đôi khi kèm theo cảm giác đau nhức hoặc khó chịu. Tiếng kêu này có thể là bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo một vấn đề về sức khỏe khớp gối của bạn. Để hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách điều trị, bài viết dưới đây của Drknee sẽ cung cấp thông tin chi tiết từ góc nhìn của chuyên gia.
Khớp gối kêu là gì?
Tiếng kêu của khớp gối thường được miêu tả như tiếng lạo xạo hoặc lách cách khi di chuyển, đặc biệt là khi đứng lên hoặc ngồi xuống. Tiếng kêu này có thể xuất hiện đột ngột hoặc xảy ra liên tục trong một khoảng thời gian. Đôi khi, hiện tượng này không gây ra bất kỳ khó chịu nào. Tuy nhiên, nếu kèm theo đau nhức hoặc sưng tấy, bạn cần chú ý hơn.
Khi tiếng kêu của khớp gối không gây đau hoặc chỉ xuất hiện khi thay đổi tư thế, có thể đó là hiện tượng sinh lý bình thường do khí thoát ra từ dịch khớp. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, có thể đó là dấu hiệu của các vấn đề về sụn khớp hoặc cấu trúc khớp bên trong.
>> Xem thêm: Lý Giải Tình Trạng Khớp Gối Kêu Rắc Rắc Khi Vận Động
Nguyên nhân khớp gối kêu khi đứng lên ngồi xuống
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng khớp gối kêu, bao gồm thoái hóa khớp, tổn thương sụn và thiếu dịch khớp. Mỗi nguyên nhân có những đặc điểm riêng và yêu cầu phương pháp điều trị phù hợp.
Thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp là tình trạng phổ biến, đặc biệt ở người lớn tuổi. Đây là quá trình mài mòn tự nhiên của sụn khớp do tuổi tác hoặc sự cọ xát liên tục. Khi lớp sụn bảo vệ khớp gối bị mòn, xương có thể va vào nhau khi di chuyển, gây ra tiếng kêu. Trong những giai đoạn đầu của thoái hóa khớp, tiếng kêu có thể xuất hiện mà không gây đau. Nhưng khi bệnh tiến triển, người bệnh sẽ cảm thấy đau đớn và khớp gối trở nên kém linh hoạt.
Tổn thương sụn khớp
Tổn thương sụn khớp có thể xảy ra do chấn thương hoặc tác động từ bên ngoài. Những vận động viên hoặc người tham gia các hoạt động thể chất mạnh có nguy cơ cao bị tổn thương sụn. Khi sụn bị hư hại, nó không thể bảo vệ xương khớp, dẫn đến hiện tượng tiếng kêu và đau khi vận động. Điều này cũng có thể xảy ra sau những tai nạn hoặc va đập mạnh vào vùng khớp gối.
Thiếu dịch khớp
Dịch khớp có vai trò quan trọng trong việc bôi trơn và bảo vệ các khớp, giúp chúng hoạt động trơn tru. Khi dịch khớp giảm sút, các bề mặt sụn trở nên thô ráp hơn và gây ra tiếng kêu khi cọ xát. Thiếu dịch khớp có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm sự suy giảm tự nhiên theo tuổi tác, mất nước hoặc do thiếu dinh dưỡng cần thiết để sản xuất dịch khớp.
Tư thế sai khi vận động
Tư thế sai, đặc biệt là khi đứng lên hoặc ngồi xuống, có thể gây áp lực lên khớp gối, dẫn đến tiếng kêu và căng thẳng lên các cấu trúc bên trong. Đối với những người có thói quen ngồi xổm hoặc ngồi trong thời gian dài, hiện tượng này có thể xảy ra thường xuyên hơn. Việc thay đổi tư thế một cách đột ngột cũng là nguyên nhân gây ra hiện tượng này.
Các vấn đề khác như viêm khớp hoặc chấn thương
Ngoài các nguyên nhân trên, viêm khớp, chấn thương hoặc các vấn đề về dây chằng và gân cũng có thể góp phần vào hiện tượng khớp gối kêu. Viêm khớp có thể gây ra sưng viêm, làm cho khớp trở nên khó di chuyển và phát ra âm thanh khi hoạt động.
>> Xem thêm: Bị Cứng Khớp Gối Sau Phẫu Thuật: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phương Pháp Điều Trị Hiệu Quả
Cách chẩn đoán tình trạng khớp gối kêu
Để chẩn đoán tình trạng khớp gối kêu, bác sĩ thường thực hiện các bước thăm khám lâm sàng cùng với các xét nghiệm hình ảnh. Quá trình chẩn đoán có thể bao gồm:
Khám lâm sàng
Bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử bệnh án, các triệu chứng đi kèm như đau nhức, sưng tấy, và kiểm tra khả năng vận động của khớp. Việc kiểm tra cơ học khớp gối sẽ giúp bác sĩ xác định nguyên nhân chính gây ra tiếng kêu và đau.
Chụp X-quang và các xét nghiệm khác
Nếu cần thiết, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X-quang, chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc các xét nghiệm khác để xác định tình trạng sụn, dây chằng và cấu trúc khớp. Các hình ảnh này giúp làm rõ mức độ thoái hóa, tổn thương hoặc các bất thường khác của khớp gối.
Biện pháp điều trị và phòng ngừa khớp gối kêu
Khi đã xác định nguyên nhân, bác sĩ sẽ đề xuất các biện pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp này có thể bao gồm điều trị không dùng thuốc, dùng thuốc hoặc trong những trường hợp nghiêm trọng, cần can thiệp phẫu thuật.
Phương pháp điều trị không dùng thuốc
Vật lý trị liệu thường là biện pháp được khuyến nghị trong giai đoạn đầu của các vấn đề về khớp gối. Các bài tập giúp cải thiện độ linh hoạt của khớp, tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp và điều chỉnh tư thế vận động sai lệch.
Ngoài ra, việc điều chỉnh tư thế khi đứng lên hoặc ngồi xuống là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giảm thiểu áp lực lên khớp gối. Hãy chú ý không ngồi xổm hoặc đứng lên đột ngột, và đảm bảo rằng bạn giữ cơ thể thăng bằng khi di chuyển.
Sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng
Trong một số trường hợp, thuốc giảm đau và chống viêm có thể được kê đơn để giảm các triệu chứng đau nhức và sưng viêm. Đồng thời, các thực phẩm chức năng như glucosamine và chondroitin cũng được khuyến khích sử dụng để hỗ trợ bảo vệ và tái tạo sụn khớp.
Các biện pháp phẫu thuật khi cần thiết
Nếu các biện pháp điều trị không dùng thuốc không mang lại hiệu quả, hoặc nếu tình trạng khớp gối đã quá nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật. Các phương pháp phẫu thuật có thể bao gồm thay thế khớp gối hoặc sửa chữa sụn khớp bị tổn thương.
>> Xem thêm: Khi Nào Nên Thay Khớp Gối? Chỉ Định Thay Khớp Gối
Cách chăm sóc và bảo vệ khớp gối hàng ngày
Chăm sóc khớp gối đúng cách là chìa khóa để duy trì sức khỏe khớp. Một chế độ dinh dưỡng giàu canxi, vitamin D và omega-3 sẽ giúp tăng cường sức khỏe sụn khớp. Ngoài ra, việc duy trì cân nặng ổn định và tập luyện đều đặn cũng góp phần bảo vệ khớp gối khỏi tổn thương và thoái hóa.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu bạn cảm thấy đau nhức kéo dài hoặc khớp gối trở nên cứng, khó cử động, đó là những dấu hiệu cho thấy bạn nên đi khám. Các triệu chứng như sưng to, nóng rát xung quanh khớp hoặc tiếng kêu liên tục không chỉ là dấu hiệu của thoái hóa khớp mà còn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm hơn như viêm khớp hoặc nhiễm trùng.
Qua bài viết này hy vọng có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng khớp gối kêu khi đứng lên ngồi xuống, từ nguyên nhân đến các biện pháp điều trị và phòng ngừa. Nếu gặp phải tình trạng này, việc điều trị kịp thời và chăm sóc khớp gối đúng cách sẽ giúp bạn duy trì cuộc sống vận động linh hoạt và thoải mái hơn.
